Whales Beneath the Vaulted Ceiling

Last night, we stepped into a truly unforgettable world inside Winchester Cathedral—one filled with deep blue light, haunting music, and… whales.

Yes, whales. Three monumental sperm whale sculptures, suspended from the nave of the ancient cathedral, seemed to float through the air above us. The largest measured over five meters long. Created by artist Tessa Campbell Fraser, these breathtaking sculptures formed the centrepiece of an immersive exhibition that blends art, science, and awe.

We were there for a special event hosted by the University of Southampton—an evening of talks, performances, and reflection titled Whales: A Journey Through Worlds. It explored the incredible ways whales shape not just the ocean, but our entire planet, our laws, and even our imaginations.

Three standout talks anchored the night:

• Professor Jon Copley shared astonishing insights about deep-sea ecosystems that form around whale carcasses, turning death into life for countless ocean creatures.

• Dr Ryan Reisinger spoke about whale migrations and how these giants connect oceans across the globe, influencing ecosystems and even human life.

• Dr Dina Lupin took us into the world of environmental law, revealing how whales are reshaping legal thinking about nature and rights.

And between the lectures, the evening flowed with poetry and live music.

Wczoraj wieczorem przenieśliśmy się do zupełnie innego świata — świata błękitnego światła, nastrojowej muzyki i… wielorybów.

Tak, wielorybów. Trzy monumentalne rzeźby tych ssaków, stworzone przez artystkę Tessę Campbell Fraser, zawisły pod sklepieniem nawy głównej w katedrze w Winchesterze.

Pojawiliśmysię tam na wyjątkowe wydarzenie zorganizowane przez Uniwersytet w Southampton – wieczór pod hasłem Whales: A Journey Through Worlds, pełen wykładów, występów artystycznych i refleksji. Tematem przewodnim były wieloryby i ich niezwykły wpływ na oceany, ekosystemy, kulturę i prawo.

Najważniejsze były trzy wykłady:

• Profesor Jon Copley opowiadał o ekosystemach, które tworzą się na dnie oceanu wokół martwych wielorybów – śmierć jednych daje życie innym.

• Dr Ryan Reisinger mówił o migracjach wielorybów i o tym, jak te olbrzymy łączą ze sobą oceany, wpływając na środowisko i życie ludzi.

• Dr Dina Lupin przedstawiła fascynujące spojrzenie na rolę wielorybów w prawie – i jak zmieniają one sposób, w jaki myślimy o naturze i sprawiedliwości.

Między wykładami zaś rozbrzmiewała poezja i muzyka na żywo.

Sarum Lights 2024

This week, Salisbury Cathedral unveiled a new light and sound experience, elegantly crafted by Luxmuralis for the latest edition of Sarum Lights. This immersive event transformed the Cathedral into a canvas of light, filling both its west front exterior and many places in the interior with mesmerizing projection installations.

W tym tygodniu Katedra w Salisbury zaprezentowała nowy spektakl światła i dźwięku, zaprojektowany przez Luxmuralis na potrzeby najnowszej edycji festiwalu Sarum Lights. Katedra zamieniła się w płótno na którym światłem malowane były obrazy – projekcje obejmowały zachodnią fasadę, jak i wiele miejsc wewnątrz katedry.

Entitled Time, this year’s spectacle delved deep into humanity’s complex relationship with time—a theme that resonates through the ages. From the intricate workings of clocks to the vast expanses of history, science, and art, visitors embarked on an journey of exploration how time has shaped our lives, influenced great thinkers, and inspired artists throughout history.

Tegoroczny spektakl zatytułowany Czas zagłębił się w złożoną relację ludzkości z czasem — temat, który rezonuje przez wieki. Od skomplikowanych mechanizmów zegarów po rozległe obszary historii, nauki i sztuki, projekcje skłaniały do myślenia, jak czas kształtował nasze życie, wpływał na wielkich myślicieli i inspirował artystów na przestrzeni dziejów.

As guests wandered through the Cathedral, they were treated to stunning projections that illustrated the profound narrative of time, with evocative visuals and quotations from H.G. Wells’ The Time Machine.

This year extra addition was an interactive installation titled ‘A Note to Myself.’ It encouraged attendees to pen messages to their younger, current or future selves.

Kilka różnych projekcji ilustrowało narrację na temat czasu, z sugestywnymi wizualizacjami i cytatami z Wehikułu Czasu H.G. Wellsa.

W tym roku festiwalowi towarzyszyła dodatkowo interaktywna instalacja zatytułowana „Notatka do siebie”. Zachęcała ona uczestników do napisania wiadomości do młodszych, obecnych lub przyszłych wersji samego siebie.

Christmas at Kew part 3

Continuing our journey, we come upon an old oak tree adorned with tiny twinkling fairy lights that drape across its branches. Just beyond, we enter the Robin Trail, where a sparkling flock of robins in hues of red, gold, bronze, and orange “flutters” through the garden. As the rain begins to fall more heavily, we decide to make a stop at the fire pit to roast some marshmallows.

Kontynuując naszą trasę natrafiamy następnie na stary dąb ozdobiony maleńkimi migoczącymi lampkami, które oplatają wszystkie jego gałęzie. Zaraz za nim wchodzimy na „Robin Trail”, gdzie lśniące stado rudzików w odcieniach czerwieni, złota, brązu i pomarańczy „trzepocze” po ogrodzie. Gdy deszcz zaczyna padać coraz mocniej, postanawiamy zatrzymać się przy ognisku, aby upiec i pożreć słodkie pianki.

Nearby stands The Hive, an impressive installation towering 17 meters high. This striking multi-sensory structure is designed to connect visitors with the wonder of nature, specifically the real bee colony residing at Kew. This Christmas, The Hive is brought to life with over 1,000 LED lights that glow in harmony with a bespoke soundscape, creating a mesmerising interplay of light and sound.

W pobliżu stoi „The Hive”, imponująca instalacja o wysokości 17 metrów. Ta konstrukcja symbolizuje prawdziwą kolonię pszczół zamieszkującą Kew. W te świeta instalacja dodatkowo przyciąga uwagę dzięki ponad 1000 diodom LED, które świecą w harmonii z niestandardowym krajobrazem dźwiękowym, tworząc hipnotyzującą grę światła i dźwięku.

From here the trail leads us past the huge glowing flytrap. Remember this advert? https://www.youtube.com/watch?v=Inl3bBjlDns

Stąd szlak prowadzi nas obok ogromnej świecącej owadożernej rośliny. Inspiracją jest ta reklama https://www.youtube.com/watch?v=Inl3bBjlDns

Then we pass vibrant Perspex structures in the form of coloured greenhouses to find the Liquid Lake, where a sunken amphitheatre is transformed by a dazzling array of multicoloured lasers and swirling smoke. The vibrant beams slice through the mist, casting kaleidoscopic patterns on the water’s surface.

Następnie mijamy struktury z pleksiglasu w formie jaskrawych kolorowych szklarni, aby znaleźć się nad „Liquid Lake”, gdzie zatopiony amfiteatr zostaje przeobrażony przez gamę wielokolorowych laserów i wirującego dymu. Jaskrawe promienie przecinają tu mgłę, rzucając kalejdoskopowe wzory na powierzchnię wody.

As we make our way toward the grand finale, we pass through the Cathedral, a dazzling tunnel of light inspired by arched church windows. The twinkling lights create an ethereal atmosphere leading us to the centrepiece of the evening's festivities—the Christmas Symphony. It is a magnificent spectacle of vibrant light displays dancing gracefully across the iconic Palm House of Kew. The fountain erupts in choreographed bursts, perfectly timed to accompany a playlist of beloved Christmas classics.

Zmierzając ku wielkiemu finałowi, przechodzimy przez „Katedrę”, olśniewający tunel światła inspirowany łukowatymi oknami kościelnymi. Migoczące światła tworzą eteryczną atmosferę prowadząc nas w stronę centralnego punktu wieczornych uroczystości — Symfonii Bożonarodzeniowej. To wspaniały spektakl światła na tle Palmiarni Kew. Fontanny i strumienie laserów są zsynchronizowane z playlistą uwielbianych klasyków bożonarodzeniowych.

Sarum Lights

Around Christmas time there are many light installations around, and we decided to start the season with the Sarum Lights at the Salisbury Cathedral. The Illuminating Art performance is prepared by Luxmuralis.

We start outside with a dramatic display of baroque art on the entire west front of the cathedral. The show lasts 10 minutes but it takes us about 2.5 cycles to get it all in. So after about 25 minutes, we are ready to get inside.

W okresie Bożego Narodzenia wokół nas jest wiele instalacji świetlnych, ale postanawiamy rozpocząć sezon od „Sarum Lights” w katedrze w Salisbury. Spektakl „Sztuka Iluminacji” został przygotowany przez Luxmuralis.

Show zaczyna się na zewnątrz od dramatycznego pokazu sztuki barokowej na całym zachodnim froncie katedry. Jeden cykl wyświetlania obrazów trwa 10 minut, ale ogarnięcie wszystkiego, na co patrzymy zajmuje nam około 2,5 cyklu. Zatem po około 25 minutach jesteśmy gotowi, aby wejść do środka.

 In the Cloisters, we literally walk through various 18th-century philosophy and literature texts.

W Krużgankach dosłownie chodzimy w środku różnych XVIII-wiecznych tekstów filozoficznych i literackich.

After entering the south transept, we can see a “gallery” of images depicting the social changes and philosophical thoughts of the late 17th and 18th Century. The Trinity Chapel explores the conflicts of the late 18th century and early 19th century. War, conflicts, and the abolition of slavery are the main topics of the presentation.

Po wejściu do południowego transeptu naszym oczom ukazuje się „galeria” obrazów przedstawiających przemiany społeczne i myśli filozoficzne końca XVII i XVIII wieku. Kaplica Trójcy Świętej przywołuje konflikty końca XVIII i początku XIX wieku. Głównymi tematami prezentacji są wojny, sprzeczności interesów i zniesienie niewolnictwa.

Then we walk through the sounds and images related to the Industrial Revolution. We are surrounded by engines, gears, cogs and chains that symbolise society overtaken by fast-paced industrial changes.

Dalej idziemy wśród dźwięków i obrazów związanych z rewolucją przemysłową. Otaczają nas różne elementy maszyn, przekładnie, koła zębate i łańcuchy, które symbolizują społeczeństwo opanowane przez szybkie zmiany przemysłowe.

And finally, in the main nave, there is the most dazzling display of poems and paintings including famous pieces by Van Gogh, Monet, Renoir or Cezanne. This is my favourite part of the show.

I wreszcie, w nawie głównej,  ma miejscy najbardziej imponująca preentacja wierszy i obrazów, w tym słynnych dzieł Van Gogha, Moneta, Renoira czy Cezanne'a. To moja ulubiona część całego programu.

Sensoji Temple first visit part 1

Just minutes from Asakusa Station and always full of tourists, worshippers, and shoppers, Asakusa’s venerable Sensoji Temple is one of Tokyo’s major draws. It’s the oldest Buddhist temple in the capital, and its five-story pagoda, trails of incense, and vast sweeping eaves take you back to a Tokyo of centuries past. The temple is dedicated to Kannon Bosatsu, the bodhisattva of compassion.

The main hall of Sensoji has been destroyed and rebuilt many times over its 1,400-year history, due to fires and natural disasters. After it was reconstructed in 1649, it managed to survive nearly 300 years—until March 10th, 1945, when it was completely destroyed during the firebombing of Tokyo. Rebuilding it after the war became a powerful symbol of Tokyo’s rebirth.

Zaledwie kilka minut od stacji Asakusa, świątynia Sensoji zawsze tętni życiem – pielgrzymi, turyści i mieszkańcy Tokio tworzą tu nieprzerwany strumień ludzi. Sensoji, najstarszy buddyjski kompleks świątynny w Tokio poświęcony jest Kannon Bosatsu, bodhisattwie współczucia. Pięciopiętrowa pagoda, unoszący się zapach kadzideł i szerokie dachy zdają się zabierać odwiedzających w podróż w czasie.

Na przestrzeni 1400 lat świątynię wielokrotnie niszczyły pożary i trzęsienia ziemi. Od czasu odbudowy w 1649 roku główny budynek wytrwał prawie trzy wieki. Jednak 10 marca 1945 roku Sensoji spłonęła podczas nalotów na Tokio. Jej powojenna odbudowa stała się symbolem odrodzenia miasta.

As the story goes, around 628 CE, two fishermen—Hinokuma Hamanari and Takenari—pulled a small golden statue of Kannon from the Sumida River. They kept returning it to the water, but it always found its way back into their nets. Their village chief, Hajino Nakamoto, recognised its holiness and turned his home into a shrine for the statue. By 645 CE, that shrine had grown into what we now know as Sensoji—Tokyo’s oldest temple.

Another legend says that three days after the statue appeared, a golden dragon descended from the sky. Because of this, Sensoji is also known as Kinryūzan, or “Golden Dragon Mountain.” A special Golden Dragon Dance (Kinryū-no-Mai) is held each year on March 18th to commemorate this event.

Sensoji and the district around it are so closely tied that they even share the same kanji: 浅草, meaning “shallow grass.” “Sensō” is the Chinese-style reading, and “Asakusa” is the Japanese-style. When the temple was founded, this area was just a wild grassland, but thanks to the temple, Asakusa grew into a bustling center for pilgrimage and trade.

W 628 r. n.e. rybacy Hinokuma Hamanari i Takenari wyciągnęli ze Sumidy złotą figurę Kannon. Za każdym razem, gdy odrzucali ją z powrotem do rzeki, pojawiała się znów w ich sieciach. Szef ich wioski, Hajino Nakamoto rozpoznal figurę jako świętą i zbudował jej kaplicę w swoim domu – a w 645 roku ten skromny ołtarz przekształcił się w Sensoji.

Trzy dni później, według innej legendy, z nieba spadł złoty smok. Od tamtej pory świątynia bywa też nazywana Kinryūzan, czyli „Górą Złotego Smoka”. Coroczny taniec Kinryū-no-Mai, obchodzony 18 marca, upamiętnia to niezwykłe wydarzenie.

Nazwy Asakusa i Sensoji zapisuje się tymi samymi chińskimi znakami 浅草 – oznaczającymi „płytką trawę”. „Senso” to chińska wymowa, „Asakusa” to wersja japońska. Kiedy świątynia powstała, były tu tylko dzikie łąki. Dziś to tętniące centrum pielgrzymek i handlu – wszystko dzięki Sensoji.

The outermost gate of Sensoji, and easily one of Tokyo’s most photographed landmarks, is Kaminarimon. Originally built in 942 CE by military commander Taira no Kinmasa, it was later moved to its current location. Reconstructed multiple times after fires, the current version dates from 1960.

The gate’s main attraction is a magnificent huge red paper lantern, made by a Kyoto craftsman. It reads “雷門” (Kaminarimon) meaning “Thunder Gate.” The lantern stands 3.9 meters tall, 3.3 meters wide, and weighs around 700 kg. It is replaced every ten years. The intricate dragon-shaped engraving is adorning its base.

On either side of the gate stand two gods: Raijin, god of thunder (left), and Fūjin, god of wind (right) – this explains the name of the gate. They are benevolent guardians who protect the temple from storm, flood and fire. After passing through the gate, you can also see two more statues—Tenryu and Kinryu—mythical dragon gods.

Zewnętrzna brama Sensoji – Kaminarimon – to jeden z najczęściej fotografowanych symboli Tokio. Pierwotnie została zbudowana w 942, a potem przeniesiona w obecne miejsce. Kilkakrotnie odbudowywana po pożarach, dzisiejsza wersja bramy pochodzi z 1960 roku.

W jej centrum wisi ogromna czerwona papierowa latarnia wykonana przez rzemieślnika z Kioto. Napis „雷門” (Kaminarimon) oznacza „Bramę Piorunów”. Latarnia ma 3,9 m wysokości, 3,3 m szerokości i waży ok. 700 kg. Wymieniana jest ona co 10 lat. Na jej spodzie znajduje się precyzyjnie wyrzeźbiony smok.

Po obu stronach latarni stoją bogowie Raijin (bog piorunow, z lewej) i Fūjin (bóg wiatru, z prawej), co wyjaśnia nazwę bramy. To opiekuńcze bóstwa chroniące świątynię przed pożarem, powodzią i burzami. Po przejściu przez bramę można też zobaczyć po drigej stronie rzeźby dóch smoczych bóstw – Tenryu i Kinryu.

Looking to the opposite direction from the gate you can spot the Asakusa Tourist Center—which we plan to visit next time.

Patrząc z bramy w kierunku przeciwnym do świątyni, widać Centrum Turystyczne Asakusa – planujemy je odwiedzić przy innej okazji.

The Kaminarimon gate opens onto Nakamise-dōri, one of Japan’s oldest shopping streets. It dates back to the late 1600s and was originally created to serve visiting pilgrims. It runs for about 250 meters straight toward the temple.

About 90 small shops line both sides of the street, selling souvenirs, handmade crafts, sweets, and traditional snacks. We arrived early, before the stalls opened, so we could see the beautifully painted shutters and enjoy the quiet before the crowds arrived.

Brama Kaminarimon prowadzi prosto na Nakamise-dōri – jedną z najstarszych ulic handlowych w Japonii. Powstała pod koniec XVII wieku, by obsługiwać pielgrzymów odwiedzających świątynię. Ma około 250 metrów długości i prowadzi prosto do głównej sali.

Po obu stronach ulicy znajduje się około 90 niewielkich sklepików z pamiątkami, rękodziełem, słodyczami i lokalnymi przekąskami. Dotarliśmy tu dzisiaj wcześnie rano, zanim stragany się otworzyły, aby zobaczyć malowidła na zamkniętych roletach i obejrzeć świątynię przed napływem turystów.

At the end of Nakamise-dōri stands the massive Hōzōmon gate, originally built in 942 and rebuilt in reinforced concrete in 1964. It’s the inner gate into the temple and stands 22.7 meters tall. It’s a two-story structure.

On the ground level are two massive Nio (the guardian deities of the Buddha) statues (each 5.45 m tall), three lanterns, and two giant straw sandals that weigh 400 kg each. These sandals are offerings from Maruyama City, to symbolically protect the temple from evil. They are made every ten years and it takes 800 people 18 months to weave them. The largest and most prominent lantern is a red chochin that hangs under the centre of the gate's opening. With a height of 3.75 m, a diameter of 2.7 m and a weight of 400 kg, the main lantern displays the name of the town Kobunachō because this is the name of the Tokyo district that donated the lantern in 2014.  On either side of the chōchin hangs two 2.75 metre-tall copper toro lanterns weighing approximately 1000 kg each.

The upper level stores valuable temple relics, safe from fire thanks to the concrete structure.

Na drugim końcu Nakamise-dōri znajduje się potężna (22.7 m wysokości) brama Hōzōmon, pierwotnie wzniesiona w 942 roku i odbudowana z betonu w 1964. Jest to główna wewnętrzna brama prowadząca do świątyni.

Brama jest konstrukcją dwupoziomową. Na parterze znajdują się dwie ogromne rzeźby Nio – strażników Buddy (każda figura ma 5,45 wyskości), trzy lampiony oraz dwa gigantyczne słomiane sandały dla Nio, ważące po 400 kg każdy. Sandały te to dar od miasta Maruyama, który ma symbolicznie ochraniać świątynię od złego. Są one wymienianie co 10 lat a ich przygotowywanie zajmuje 800 osobom 18 miesięcy. Największy i najbardziej widoczny lampion to czerwony chōchin, który wisi pośrodku. Ma on 3,75 metra wysokości, 2,7 metra średnicy i waży 400 kg. Na latarni widnieje nazwa miasta Kobunachō – to nazwa tokijskiej dzielnicy, która podarowała ją świątyni w 2014 roku. Po obu stronach chōchina wiszą dwie miedziane latarnie typu tōrō, każda o wysokości 2,75 metra i wadze około 1000 kg.

Na górnym poziomie przechowywane są cenne relikwie świątynne – bezpieczne dzięki ognioodpornej konstrukcji.

After passing through Hōzōmon, visitors enter the heart of the temple grounds. Directly ahead stands the Main Hall, with the five-storied pagoda off to the left.

Many people stop first at the purification fountain, or chozuya, where they wash their hands and rinse their mouths—a symbolic act of cleansing before approaching the sacred. It’s not mandatory, but many still follow this ritual.

The Main Hall is also called Hondō, or Kannon-dō, as it houses the statue of Kannon—the Goddess of Mercy. But you won’t see her. The statue has been kept hidden from public view since the 7th century, said to be so sacred that revealing it brings misfortune.

Visitors offer prayers by tossing a coin, bowing, clapping twice, and bowing again. Some also light incense at the jokoro (incense burner), waving the smoke toward themselves for good health and blessings.


Po przejściu przez Hōzōmon wchodzimy do serca kompleksu świątynnego. Na wprost znajduje się główny budynek świątyni, a po lewej stronie – pięciopiętrowa pagoda.

Większość odwiedzających zatrzymuje się najpierw przy fontannie oczyszczania, zwanej chozuya, by obmyć dłonie i przepłukać usta – symboliczne oczyszczenie przed podejściem do świętego miejsca. Choć nie jest to obowiązkowe, wiele osób wciąż kultywuje ten rytuał.

Główna Sala to inaczej Hondō albo Kannon-dō, ponieważ mieści ona posąg bogini Kannon – bogini miłosierdzia. Ale tego posągu nie zobaczymy. Jest on ukryty przed światem od VII wieku – mówi się, że jest tak święty, iż jego ujawnienie przynosi nieszczęścia i pecha.

Odwiedzający modlą się, wrzucając monetę, kłaniając się, dwukrotnie klaszcząc i znowu się kłaniając. Wielu zapala też kadzidła w jokoro (kadzielnicy), wachlując dym w swoją stronę, co ma przynieść zdrowie i błogosławieństwo.